Skandali politik/Meksika pezullon mardhëniet diplomatike me Ekuadorin pas bastisjes së policisë në ambasadën meksikane
Meksika ka pezulluar marrëdhëniet diplomatike me Ekuadorin pasi policia hyri me forcë në ambasadën e saj në Quito dhe arrestoi ish-zëvendës presidentin ekuadorian Jorge Glas, i cili kishte kërkuar azil politik atje.
Glas, i cili ishte dënuar dy herë për korrupsion, ka qëndruar në ambasadën meksikane që nga dhjetori, duke pretenduar se po persekutohej nga zyrtarët ekuadorianë.
Ministria e Punëve të Jashtme të Meksikës tha në një deklaratë të premten se i kishte ofruar azil politik Glas, duke i bërë thirrje Ekuadorit t'i siguronte atij "kalim të sigurt" jashtë vendit.
Por forcat speciale ekuadoriane, të veshura me pajisje taktike, duke përfshirë jelek antiplumb dhe helmeta, hynë me forcë në ambasadë të premten mbrëma dhe arrestuan Glas.
“Ekuadori është një komb sovran dhe ne nuk do të lejojmë asnjë kriminel të qëndrojë i lirë”, shkroi presidenca e Ekuadorit në një deklaratë pak përpara bastisjes.
Presidenti meksikan Andres Manuel Lopez Obrador shkroi në një postim në X se sulmi ndaj ambasadës dhe arrestimi i Glas përbën një "akt autoritar" dhe "një shkelje flagrante të ligjit ndërkombëtar dhe sovranitetit të Meksikës".
Për shumë ekuadorianë dukej si një "tallje me drejtësinë" që ish-zëvendëspresidentit të dënuar po i jepej azil politik nga Meksika, veçanërisht duke pasur parasysh se ai është një aleat i presidentit meksikan, tha avokati dhe komentatori politik Adrian Perez Salazar.
"Por fakti që ka pasur këtë ankesë - të paktën sipas ligjit ndërkombëtar - nuk justifikon shkeljen me forcë të një ambasade," tha Salazar për Al Jazeera nga Guayaquil, Ekuador.
Alicia Barcena, ministrja e jashtme e Meksikës, tha në X se një numër diplomatësh pësuan lëndime gjatë incidentit – të cilin ajo e quajti shkelje të Konventës së Vjenës për marrëdhëniet diplomatike.
Personeli diplomatik meksikan do të largohet "menjëherë" nga Ekuadori, tha Barcena, duke shtuar se Meksika do të apelojë në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë (ICJ) për ta mbajtur Ekuadorin përgjegjës për shkeljet e ligjit ndërkombëtar.
“E drejta ndërkombëtare është shumë e qartë se ambasadat nuk duhen prekur dhe pavarësisht çfarëdo arsyetimi që mund të ketë qeveria ekuadoriane, ky është një rast ku qëllimi nuk justifikon mjetet”, tha Salazar për Al Jazeera.
Situata ishte përshkallëzuar një ditë më parë pasi presidenti meksikan bëri komente në lidhje me zgjedhjet e Ekuadorit, të cilat shteti i Amerikës së Jugut tha se i konsideronte "shumë fatkeqe".
Lopez Obrador kishte komentuar vrasjen vitin e kaluar të kandidatit presidencial të Ekuadorit, Fernando Villavicencio, duke e krahasuar atë me dhunën e fundit në prag të ciklit aktual zgjedhor në Meksikë, ku disa kandidatë vendas u qëlluan.
Ai la të kuptohej se kryesuesja Luisa Gonzalez përfundimisht humbi zgjedhjet për shkak të vrasjes së Villavicencio dhe spekulimeve mediatike që prodhoi ajo.
Obrador gjithashtu synoi "pronarët e medias" dhe ata që ai i konsideroi përgjegjës për një "atmosferë dhune" gjatë fushatave zgjedhore.
Qeveria e Ekuadorit e shpalli më pas ambasadoren meksikane Raquel Serur Smeke si persona non grata dhe e urdhëroi atë të largohej nga vendi "së shpejti".
Ekuadori është përballur me një valë të re dhune që në fillim të këtij viti, kur shpërthyen trazira në burgjet në të gjithë vendin, liderët kriminalë i shpëtuan paraburgimit dhe persona të armatosur të maskuar sulmuan një transmetim të drejtpërdrejtë televiziv dhe morën pengje.
Të shtunën, vendet e rajonit reaguan ndaj arrestimit.
Nikaragua tha se po ndërpret marrëdhëniet diplomatike me Ekuadorin. Qeveria e Presidentit Daniel Ortega deklaroi në një deklaratë "vendimin e saj sovran për të prishur të gjitha marrëdhëniet diplomatike me qeverinë e Ekuadorit" pas "veprimeve të pazakonta dhe të dënueshme".
Ndërkohë, katër qeveri të majta në Amerikën Latine – Brazili, Kolumbia, Venezuela dhe Kuba – kritikuan arrestimin e Glas, i cili kishte kërkuar strehim në ambasadë që nga dhjetori.
Organizata e Shteteve Amerikane në një deklaratë u kujtoi anëtarëve të saj, të cilët përfshijnë Ekuadorin dhe Meksikën, për "detyrimin" e tyre për të mos i "ikur normave të ligjit të brendshëm për të justifikuar mosrespektimin e detyrimeve të tyre ndërkombëtare".
“Në këtë kontekst, ajo [OAS] shpreh solidaritetin me ata që ishin viktima të veprimeve të papërshtatshme që prekën Ambasadën Meksikane në Ekuador”, thuhet në deklaratën e lëshuar të shtunën./Nga Aljazeera.com