Panamaja njofton tërheqjen nga Nisma kineze Brezi dhe Rruga
Panamaja ka njoftuar zyrtarisht tërheqjen e saj nga Nisma kineze Brezi dhe Rruga, konfirmoi presidenti Jose Raul Mulino gjatë një konference javore për shtyp. Mulino tha se ambasadori i Panamasë në Pekin i ka dorëzuar dokumentet e nevojshme Kinës, duke e njoftuar për vendimin 90 ditë përpara, siç kërkohet nga marrëveshja. Mulino theksoi se vendimi ishte tërësisht i tij, duke vënë në pikëpyetje përfitimet që ka marrë Panamaja nga nisma.
"Nuk e di se çfarë mendonin ata që nënshkruan këtë marrëveshje me Kinën. Çfarë gjërash të mëdha i ka sjellë Panamasë ndër vite? Çfarë ka kontribuuar për vendin Nisma Brezi dhe Rruga?" tha ai.
Mulino gjithashtu hodhi poshtë fuqishëm pretendimet e fundit të Departamentit të Shtetit të SHBA-së se anijet e qeverisë amerikane do të lejohen të kalojnë përmes Kanalit të Panamasë pa paguar.
Ai i denoncoi këto deklarata si "gënjeshtra dhe të pavërteta" dhe theksoi se sovraniteti i Panamasë mbi kanalin mbetet i paprekur. Autoriteti i Kanalit të Panamasë lëshoi një deklaratë duke mohuar pretendimin e SHBA-së se tarifat janë hequr për anijet qeveritare, duke hedhur poshtë raportimet se një marrëveshje e tillë është arritur.
Mulino vuri gjithashtu në pikëpyetje legjitimitetin e pohimit të SHBA-së: "Pse po bëjnë një deklaratë të rëndësishme institucionale nga subjekti që drejton politikën e jashtme të SHBA-së, nën presidentin e SHBA-së, bazuar në një të pavërtetë?".
Ai shtoi se ka udhëzuar ambasadorin e Panamasë në Washington që të ndërmarrë hapa të vendosur për të hedhur poshtë pretendimet e administratës Trump dhe për të mbrojtur kontrollin e Panamasë mbi kanalin.
Tensionet midis Panamasë dhe SHBA-së vijnë në një kohë delikate, pasi Washingtoni kohët e fundit ka përmendur një progres në bashkëpunimin ushtarak dhe kundërshtimin ndaj ndikimit kinez në rajon.
Megjithatë, Mulino theksoi se vendimi për t’u tërhequr nga Nisma Brezi dhe Rruga nuk është ndikuar nga SHBA-ja dhe se Panamaja po vlerëson në mënyrë të pavarur politikën e saj të jashtme për të përcaktuar rrugën më të mirë të veprimit për vendin.
Mulino konfirmoi se Panamaja ka paraqitur zyrtarisht dokumentin e saj të daljes nga Brezi dhe Rruga, por përsëriti se ky është një vendim sovran që nuk ka të bëjë me presionin e SHBA-së.
"Po shfrytëzoj kohën e nevojshme për të vlerësuar marrëdhëniet e Panamasë me Kinën dhe atë që është më e mira për vendin tonë", vuri në dukje ai.
Departamenti amerikan i Shtetit nuk i është përgjigjur ende komenteve të Mulinos, por mosmarrëveshja e vazhdueshme sinjalizon tensione diplomatike të rritura midis dy vendeve.
Marrëveshja, e nënshkruar në vitin 2017, ishte caktuar të rinovohej automatikisht çdo tre vjet, me rinovimin e radhës të planifikuar për vitin 2026. Megjithatë, secila palë mund ta ndërpresë atë me një njoftim tre muaj më parë. Sipas nismës, Kina ka zgjeruar investimet e saj në Panama.
Njoftimi vjen pas një vizite të Sekretarit amerikan të Shtetit Marco Rubio në Panama më 2 shkurt, gjatë së cilës ai theksoi nevojën për të reduktuar ndikimin e Kinës mbi Kanalin e Panamasë.
Mulino e siguroi Rubion se Panamaja nuk do të rinovojë marrëveshjen e nismës, duke pohuar se sovraniteti mbi Kanalin e Panamasë është i panegociueshëm.
Presidenti amerikan Donald Trump ka shprehur më parë shqetësime për përfshirjen e Kinës në kanal dhe ka shprehur interesin e tij për të rimarrë kontrollin e tij./AA