Kina rikthen rezervistët/ Pandemi e re, luftë apo prag trazirash
Kompanitë kineze po bëjnë diçka që rrallë ishte parë që nga vitet 1970, ngritjen e ushtrive të tyre vullnetare. Të paktën 16 kompani të mëdha kineze, duke përfshirë edhe një gjigant të prodhimit të qumështit, kanë krijuar forca luftarake duke nisur që gjatë vitit të kaluar, sipas një analize të CNN. Këto njësi, të njohura si Departamentet e Forcave të Armatosura Popullore, përbëhen nga civilë që mbajnë ndërkohë edhe punën e tyre të rregullt. Ato veprojnë si një forcë rezervë dhe ndihmëse për ushtrinë e Kinës, më e madhja në botë, dhe janë të disponueshme për misione që variojnë nga reagimi ndaj fatkeqësive natyrore dhe ndihma në ruajtjen e “rendit social” deri në ofrimin e mbështetjes gjatë kohës së luftës.
Forcat, të cilat nuk operojnë jashtë Kinës, kanë shumë të përbashkëta me Gardën Kombëtare të Amerikës. Ky krijim i brigadave të korporatave nxjerr në pah shqetësimet në rritje të Pekinit për një konflikt të mundshëm jashtë vendit, apo për trazirat sociale në vend teksa ekonomia po ngadalësohet. Ringjallja e tyre shihet gjithashtu si një përgjigje ndaj pandemisë dhe pjesë e përpjekjeve të liderit kinez Xi Jinping për të forcuar kontrollin e Partisë Komuniste mbi shoqërinë, përfshirë edhe sektorin e korporatave.
“Kthimi i milicive të korporatave pasqyron përqendrimin në rritje të Xi në nevojën për të integruar më mirë zhvillimin ekonomik me sigurinë kombëtare, pasi vendi përballet me një të ardhme më të vështirë të rritjes më të ngadaltë dhe konkurrencës gjeopolitike në rritje” – thotë Neil Thomas.
“Milicitë e korporatave nën udhëheqjen ushtarake mund të ndihmojnë Partinë Komuniste të shuajë në mënyrë më efektive incidentet e trazirave sociale si protestat e konsumatorëve dhe grevat e punonjësve” – tha ai.
Ekonomia e Kinës u rrit 5.2% në 2023, pak më mirë se objektivi zyrtar që Pekini kishte vendosur. Por vendi po përballet me një mori sfidash, duke përfshirë një rënie rekord të vlerës së pronave, papunësi në rritje tek të rinjtë, presion deflacioni, rritje të mospagimit të korporatave dhe rritje të stresit financiar në organet vendore.
Protestat duket se po përhapen ndërsa zhgënjimi po rritet. Numri i grevave dhe demonstratave të punëtorëve u rrit në 1 794 në vitin 2023, më shumë se dyfishi i vitit 2022, kur u regjistruan 830 raste. Pak më shumë se një vit më parë, protestuesit u përleshën me policinë në fabrikën më të madhe në botë të iPhone në Zhengzhou, ndërsa zemërimi u ndez kundër Foxconn për refuzimin e premtimeve për të rritur pagat dhe përfitimet për të rimarrë punëtorët pas pandemisë.
Jashtë sektorit të korporatave, njësitë e milicisë shpesh organizohen nga qeveritë vendore dhe universitetet. Këto njësi ekzistojnë ende sot në shumicën e këtyre vendeve, vetëm në një shkallë shumë më të vogël se në dekadat e mëparshme./Lapsi.al