Zgjedhjet Lokale në Maqedoninë e Veriut: VLEN drejt dominimit vendor – Balotazhi vendos pushtetin në komunat kyçe
Edhe pse rezultatet ende nuk janë zyrtare, të dhënat paraprake nga zgjedhjet lokale në Maqedoninë e Veriut tregojnë një garë të ashpër dhe dinamike mes dy blloqeve kryesore shqiptare: VLEN dhe Aleanca për Shqiptarët (AKI). Balotazhi pritet të jetë vendimtar për konfigurimin përfundimtar të pushtetit lokal shqiptar.
Në bllokun shqiptar, VLEN ka arritur të sigurojë fitore në një numër më të madh komunash, kryesisht në zonat urbane dhe me dendësi të lartë popullsie. Në Tetovë, Bilall Kasami kryeson në balotazh me mbi 3 mijë vota ndaj kandidatit të AKI-së, Bajram Rexhepi, duke e ruajtur këtë komunë si bastion të koalicionit. Në Çair, Izet Mexhiti (VLEN) fitoi që në raundin e parë me diferencë të theksuar. Fitoret e tjera janë regjistruar në Tearcë, Zhelinë, Saraj, Haraçinë, Dolnen dhe Bogovinë, ku VLEN prin bindshëm dhe ka konsoliduar pozitat.
VLEN gjithashtu është në balotazh në Brvenicë, Dibër dhe në shumë komuna të tjera — dhe në shumicën e tyre mban epërsi ndaj rivalëve, duke hyrë në raundin e dytë me avantazh të dukshëm. Edhe Gostivari, përkundër epërsisë së Valbon Limanit të AKI-së, komuna shkon në balotazh për shkak të mosarritjes së censit ligjor të daljes. Në Studeniçan, gara është tepër e ngushtë mes Azem Sadikut (VLEN) dhe Ejup Abazit (AKI). Ndërkohë, Aleanca për Shqiptarët ka arritur fitore strategjike në disa komuna kyçe. Në Çashkë, Suat Shaqiri siguroi mandatin që në raundin e parë — një sukses simbolik, pasi komuna më parë ishte drejtuar nga administrata maqedonase. AKI ka fituar gjithashtu në Likovë, Plasnicë dhe Çashkë, duke zgjeruar bazën elektorale ku për herë të parë fiton një Shqiptar këtë Komunë. Në Vrapçisht, kandidati i AKI-së fitoi mbi 80 % të votave, por për shkak të mungesës së censusit, zgjedhjet do të përsëriten.
Edhe pse VLEN ka fituar më shumë komuna, AKI ka grumbulluar më shumë vota gjithsej. Megjithatë, këto vota janë të shpërndara në mënyrë të fragmentuar, dhe nuk kanë rezultuar në një numër më të madh komunash të fituara. VLEN, nga ana tjetër, ka përqendruar votat në zona urbane me peshë vendimmarrëse, duke siguruar një përfaqësim më efektiv në pushtetin lokal.
Në anën maqedonase të skenës politike, VMRO‑DPMNE dhe aleancat e saj udhëheqin në 54 nga 81 komuna, ndërsa Social Democratic Union of Macedonia (SDSM) është në avantazh në 9 komuna, sipas të dhënave paraprake.
Ky rotacion i pushtetit reflekton jo vetëm një ndryshim në skenën politike shqiptare, por edhe një ndarje të qartë strategjike dhe elektorale mes blloqeve shqiptare dhe maqedonase. VLEN ka fituar terren në qytete të mëdha dhe zona me ndikim mediatik e institucional, ndërsa AKI, VMRO‑DPMNE dhe SDSM po luftojnë për pozicionet në komunat me përbërje më të përziera dhe përzgjedhje të balancuara.
Balotazhi i raundit të dytë pritet të përcaktojë fituesit përfundimtarë në komunat kyçe si: Tetova, Gostivari, Struga, Dibra, Kërçova, Brvenica dhe Studeniçani, duke formësuar ekuilibrat e ardhshëm politikë mes forcave shqiptare dhe maqedonase. Rezultatet përfundimtare do të ndikojnë drejtpërdrejt në nivel lokal dhe kombëtar, duke përcaktuar trajektoren e përfaqësimit politik të shqiptarëve dhe maqedonasve në Maqedoninë e Veriut.