Bondi Beach, urrejtja anti-myslimane dhe politika selektive e dhunës
Bota po nxiton të fajësojë fenë për sulmin terrorist në Australi, por injoron me lehtësi faktin se njeriu që u përball me vrasësit dhe shpëtoi kaq shumë jetë është gjithashtu një mysliman.
Nga Syed Unns “TRT World”
Sulmi me armë në plazhin Bondi të Sidneit në Australi, që ndodhi gjatë ditës së parë të festivalit fetar hebraik Hanukkah, ishin para së gjithash një tragjedi e thellë njerëzore dhe një akt i rrënjosur tek dhuna antisemite.
Një moment i paracaktuar për respekt fetar dhe tubim komunal u ndërpre brutalisht, duke lënë të paktën 15 persona të vdekur, familje të shkatërruara dhe një qytet në zi.
Çdo diskutim që vijon duhet të fillojë me këtë pranim: sulmi shënjestroi komunitetin hebre gjatë një kohe të shenjtë, dhe viktimat meritojnë kujtesë, dinjitet dhe drejtësi, pa shtrembërime politike.
Megjithatë, historia tregon se momente të tilla të traumës kolektive, mbeten rrallë të kufizuara vetëm tek zija. Në shoqëritë perëndimore - dhe në pjesën më të madhe të botës - aktet e dhunës publike kalojnë me shpejtësi në narrativa më të gjera politike, shpeshherë edhe përpara se të përfundojnë hetimet apo të jenë përcaktuar qartë motivet e sulmit.
Sulmi me armë në Bondi Beach nuk bën përjashtim. Brenda pak orësh, hapësirat online - veçanërisht platformat si X - ishin tashmë të mbushura me spekulime, aludime dhe akuza të drejtpërdrejta drejtuar myslimanëve në tërësi.
Postimet që e lidhnin dhunën me Islamin, migrimin ose “ekstremizmin mysliman” u përhapën me shpejtësi, pavarësisht mungesës së provave të verifikuara. Madje disa përdorues të mediave sociale, shpërndanë video të fishekzjarrëve të lidhur me Krishtlindjet, për të pretenduar se “islamikët” po festonin vrasjen e hebrenjve në Bondi Beach.
Disa nga dezinformatat arritën në kufijtë e qesharakes. Ky fajësim refleksiv, u shpalos në një kohë kur autoritetet kërkuan përmbajtje dhe kur hetimet për ngjarjen po vazhdonin. Ajo që e bën këtë reagim shumë domethënës, është një fakt që i ndërlikon këto rrëfime, por që e ka pasur të vështirë të fitojë një vëmendje të barabartë.
Një hero mysliman
Një nga personat që ndërhyri për të ndaluar sulmuesin ishte vetë mysliman. Shitësi i frutave Ahmed Al Ahmed, që po kalonte rastërisht në plazhin Bondi, u përball me personin që po qëllonte dhe ndihmoi në neutralizimin e tij, duke e vendosur veten në një rrezik të drejtpërdrejtë.
Nuk ka dyshim se veprimet e tij shpëtuan shumë jetë. Nuk ishte solidaritet simbolik apo një dënim retrospektiv, por një guxim i menjëhershëm fizik përballë dhunës vdekjeprurëse.
Megjithatë, roli i Al Ahmedit nuk është përhapur aq larg ose aq shpejt në internet sa akuzat e pabaza kundër gjithë myslimanëve. Historia e tij, prish një narrativë që disa mezi presin ta zhvillojnë, dhe që për këtë arsye lihet shpesh mënjanë.
Kjo kontradiktë qëndron në thelbin e një problemi më të gjerë. Në diskursin politik perëndimor, dhuna trajtohet rrallë në mënyrë neutrale. Kur një sulmues është mysliman - ose madje perceptohet si i tillë - incidente të tilla trajtohen me nxitim si “kërcënime për qytetërimin”.
Thirrjet për një mbikëqyrje të shtuar, për kufizime të lirive fetare dhe për politika më të ashpra ndaj migracionit, kanë tendencën që ta pasojnë një ngjarje të tillë. Kur autori i sulmit nuk është mysliman, gjuha ndryshon menjëherë.
Flitet kryesisht për kriza të shëndetit mendor, aktorë të vetmuar apo për anomali tragjike. Rezultati është një politikë selektive e dhunës, ku është identiteti ai që përcakton interpretimin e ngjarjeve, dhe jo provat sikurse duhet të ndodhë në fakt. Urrejtja anti-myslimane nuk kërkon konfirmim; ajo lulëzon nga frika, paqartësia dhe përsëritja. Platformat dixhitale e përshpejtojnë këtë proces, duke shpërblyer zemërimin dhe jo saktësinë, dhe shpejtësinë në vend të përgjegjësisë.
Aktorët e ekstremit të djathtë, e kuptojnë shumë mirë këtë dinamikë. Në momente krize, mediat sociale bëhen një mjet për të çuar përpara axhendat e vjetra nën flamurin e sigurisë dhe kohezionit kombëtar.
Pavarësisht pafajësisë apo afërsisë, komunitetet myslimane bëhen shënjestrat e preferuara, nga të cilat pritet që ta dënojnë aktin me një zë më të lartë, të provojnë besnikëri ose të distancohen nga krimet që nuk i kanë kryer.
Retorika anti-islame e ringarkuar
Kjo qasje mbart pasoja të rënda. Së pari, ajo e shtrembëron kuptimin publik të dhunës. Shumica dërrmuese e krimeve të dhunshme në shoqëritë perëndimore - si të shtënat masive që janë shumë të shpeshta në SHBA - nuk nxiten nga feja apo ideologjia.
Lidhja obsesive e dhunës me Islamin, e largon vëmendjen nga kërcënimet reale dhe të dokumentuara, duke përfshirë ekstremizmin e ekstremit të djathtë, rrjetet e radikalizimit online, dhunën ndaj grave dhe dështimet sistematike për të ndërhyrë në kohë në rastet e problemeve të shëndetit mendor.
Së dyti, kjo qasje i thellon përçarjet sociale. Kur komunitete të tëra trajtohen si të fajtore, dobësohet besimi dhe rritet distancimi nga shoqëria. Për rrjedhojë dobësohet bashkëpunimi me autoritetet.
Ironikisht, politikat e justifikuara në emër të sigurisë, shpesh dëmtojnë pikërisht kohezionin shoqëror që pretendojnë se po mbrojnë. Veprimet heroike të Ahmed Al Ahmedit, duhet ta kishin riformatuar debatin.
Por në vend të kësaj, ato treguan se sa të ngurta janë bërë narrativat dominuese. Heroizmi mysliman trajtohet si një përjashtim dhe jo si provë kundër paragjykimeve. Ndërsa qytetaria myslimane mbetet e kushtëzuar vetem në momente krize.
Australia, ashtu si pjesa më e madhe e Perëndimit, tani përballet me një zgjedhje. Ajo mund të reagojë ndaj dhunës me politika të bazuara në prova, përgjegjshmëri mediatike dhe solidaritet komunitar - ose të ndjekë në një rrugë ku frika dikton fajësimin dhe ku tragjedia ripërdoret për përfitime politike.
Ngjarja e tmerrshme e Bondi Beach meriton një kujtim solemn dhe jo shtrembërim për qëllime oportuniste. Viktimat hebreje meritojnë drejtësi, jo rrëfime që nxisin më tej urrejtje. Dhe figura si Ahmed Al Ahmed meritojnë njohje.
Jo sepse janë myslimanë, por sepse veprimet e tyre na kujtojnë një të vërtetë që shumë shpesh injorohet në kohë krize: humanizmi nuk i përket një identiteti të vetëm. Derisa shoqëritë perëndimore të mësojnë të përballen me dhunën pa fajësuar të tjerët, tragjedi si ajo e Bondi Beach do të vazhdojnë t’u shërbejnë jo vetëm atyre që kryejnë dhunën, por edhe atyre që e shfrytëzojnë atë.