Erdoğan: Vetëm presidentët e Rusisë dhe Ukrainës mund të vendosin se kur do të përfundojë lufta
Presidenti Recep Tayyip Erdoğan deklaroi se nuk do të ishte e mundur të flitet për një plan kohor se sa do të zgjasë lufta në Ukrainë dhe kur do të përfundojë ajo dhe se “vetëm dy liderët mund të thonë se sa do të zgjasë lufta”.
Erdoğan në New York ku shkoi për Asamblenë e 78-të të Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara (OKB), iu përgjigj pyetjeve në lidhje me axhendën si i ftuar i kanalit amerikan PBS.
I pyetur nëse Türkiye është gati të heqë dorë nga anëtarësimi në Bashkimin Evropian (BE), Erdoğan tha se Türkiye u kushton rëndësi vendimeve të BE-së. “Nëse BE-ja merr vendim pozitiv, ne do ta mirëpresim atë. Türkiye është lënë në derën e BE-së për 50 vitet e fundit. Ne kemi qenë gjithmonë një vend i vetëmjaftueshëm. Asnjëherë nuk kemi patur nevojë për kontribute apo mbështetje nga BE-ja. Nuk kemi nevojë për këtë”, tha ai.
“Suedia duhet të mbajë premtimet e saj për terrorizmin”
Duke thënë se Suedia duhet të mbajë premtimet e saj në lidhje me terrorizmin, Erdoğan tha: “Ne ende shohim terroristë që ecin në rrugët e Stokholmit”.
Presidenti Erdoğan deklaroi se propozimi i Suedisë për anëtarësim në NATO do të shqyrtohet nga Asambleja e Madhe Kombëtare e Türkiye-s (TBMM) dhe se aty do të miratohet përfundimisht. “Kjo është pjesë e axhendës së TBMM. Parlamenti do të vlerësojë situatën në kuadër të kalendarit të vet. Ky propozim do të kalojë në votim të deputetëve”, tha ai.
“Që kjo të ndodhë, Suedia sigurisht duhet t’i mbajë premtimet e saj. Organizatat terroriste duhet të ndalojnë menjëherë demonstratat dhe aktivitetet e tyre në rrugët e Stokholmit. Sepse do të jetë shumë e rëndësishme për popullin turk që ta shohë këtë fakt të ndodhë. Suedia duket se ka bërë ndryshime në legjislacion, por kjo nuk mjafton”, tha presidenti turk.
Lidhur me faktin nëse ai mendon se shitja e F-16 Türkiye-s nga SHBA-ja dhe anëtarësimi i Suedisë në NATO janë të lidhura, Erdoğan tha: “Për mendimin tim, nuk duhet të ketë asnjë lidhje. Presidenti (Joe) Biden tha se Kongresi do të vendosë për këtë çështje. Ne gjithashtu themi se edhe ne kemi Asamblenë e Madhe Kombëtare të Türkiye-s. Parlamenti vendos për këto çështje. Nëse Parlamenti nuk merr vendim pozitiv për këtë çështje, atëherë nuk kemi çfarë të bëjmë”.
Lidhur me qasjen negative të figurave në Kongresin Amerikan, si senatori Bob Menendez, ndaj shitjes së F-16 në Türkiye, duke përdorur një sërë çështjesh si siguria e Greqisë, Erdoğan tha: “Bob Menendez
nuk e njeh Türkiye-n. Shihet se Bob Menendez nuk e njeh as Tayyip Erdoğan-in”.
Duke theksuar se Greqia dhe Türkiye kanë miqësi të lashtë, Erdoğan tha: “Menendez duket se ka qasje armiqësore ndaj Türkiye-s dhe po përpiqet të na tërheqë në një fushë diskutimi të caktuar që ai ka zgjedhur. Megjithatë, ne nuk do të jemi pjesë e saj. Miqësia jonë me Greqinë nuk është ashtu siç mendojnë ata”.
Lidhur me kritikat e disa senatorëve amerikanë në lidhje me vendimin e Türkiye-s për të mos vendosur sanksione ndaj Rusisë në të njëjtin nivel si “BE-ja dhe anëtarët e tjerë të NATO-s” në kontekstin e luftës në Ukrainë, Erdoğan tha: “A do të bëjmë çfarë të bëjnë anëtarët e BE-së? Pozicioni i Türkiye-s në botë është i ndryshëm, vendet anëtare të BE-së janë të ndryshme. Rusia është një nga fqinjët tanë më të afërt dhe ne kemi një histori të përbashkët”.
Duke kujtuar se 33 milionë tonë drithë u eksportuan falë Iniciativës për Drithërat e Detit të Zi, e cila ishte pioniere edhe Türkiye, presidenti Erdoğan tha: “Ne nuk e bëmë këtë sepse donte BE-ja. Ky ishte një detyrim humanitar që morëm përsipër”.
I pyetur pse presidenti rus Vladimir Putin nuk e ringjalli Iniciativën e Kokrrave të Detit të Zi, Erdogan tha: “Ne (Putinit) i kërkuam dhe ata thanë se do të dërgojnë edhe 1 milion ton”.
“Unë i besoj Rusisë po aq sa i besoj Perëndimit”
Erdoğan deklaroi se Putini tha se eksportet e grurit do të nisin menjëherë dhe se po ndjekin zhvillimet.
“A i besoni atij (Putinit) për ta mbajtur këtë premtim?”. Në përgjigje të pyetjes, Erdoğan tha: “Nuk ka asnjë arsye që unë të mos i besoj (Putinit). Rusia është të paktën po aq e besueshme sa Perëndimi. Është BE-ja ajo që na ka mbajtur të presim në derën e saj për 50 vjet. Për momentin, unë i besoj Rusisë po aq sa i besoj Perëndimit”.
Në pyetjen rreth përdorimit të marrëveshjes së grurit nga Putini si avantazh në luftën e Ukrainës dhe se lidershipit të tij nuk mund t’i besohet, Erdoğan tha: “Unë nuk jam dakord. Gjysma e gazit tim natyror vjen nga Rusia, që do të thotë se jemi në bashkëpunim. Ne marrim hapa të përbashkët dhe do të bashkëpunojmë edhe në fushën e industrisë së mbrojtjes. Ne mund ta bëjmë këtë me Rusinë”.
“Për të qenë shumë i sinqertë dhe i qartë, është e qartë se kjo luftë do të zgjasë shumë dhe se lufta nuk do të përfundojë shpejt. Ne duam të kemi shumë shpresë. Putini në fakt është në favor të përfundimit të kësaj lufte sa më shpejt të jetë e mundur. Këtë po e them vetëm sipas fjalëve të tij. Putini dëshiron që lufta të përfundojë sa më shpejt. Kështu tha ai dhe unë u besoj fjalëve të tij”.
Erdoğan tha se ka zhvilluar bisedime me Putinin për Krimenë në vitin 2014. “Unë nuk isha i suksesshëm në këto bisedime dhe nuk mund t’i bëja ato të tërhiqen nga Krimea. Mendoj se kjo nuk do të jetë e mundur tani. Unë mendoj se vetëm koha do të tregojë këtë”, theksoi ai.
Erdoğan thotë se nuk do të ishte e mundur të flitet për një afat sa do të zgjasë dhe kur do të përfundojë lufta në Ukrainë. “Vetëm dy liderë mund të thonë se sa do të zgjasë lufta”. Pyetjes së prezantuesit nëse Türkiye përfiton më shumë nga marrëdhëniet me Rusinë apo SHBA-në, Erdoğan iu përgjigj:
“Pra, kjo është një pyetje që nuk duhet t’i bëhet një herë një lideri politik, sepse kuptimi im për politikën, sa më shumë që të jetë e mundur, bazohet në krijimin e një konteksti të bazuar në një skenar ‘win-win’ (fito-fito) me çdo vend të botës. Ashtu siç kam marrëdhënie të mira me SHBA-në, kam marrëdhënie të mira edhe me Rusinë. Unë do të vazhdoj marrëdhëniet e mia edhe me vendet anëtare të BE-së me të njëjtën qasje, me një qasje ‘win win'”.
Gazetari duke argumentuar se në Türkiye ka “arrestime të nivelit të lartë” si Sedef Kabaş, Osman Kavala dhe Selahattin Demirtaş, ai pyeti: “A po përpiqeni t’i mbyllni gojën këtyre njerëzve? A perceptoni një kërcënim nga njerëzit në fjalë?”.
Erdoğan deklaroi: “Pse ju shqetëson kaq shumë kjo. Türkiye është shtet i së drejtës, në shtetin e së drejtës vendime të tilla merr gjyqësori. Nëse drejtësia ka marrë vendim në këtë drejtim, atëherë le ta respektojmë këtë vendim të gjyqësorit. Unë nuk jam në gjendje të flas në emër të drejtësisë. Ky person që përmendët (Kavala) ishte financuesi i protestave”.
Presidenti Erdoğan për rastet tha: “Unë nuk do të merrem me to”. Ai theksoi sërish se vendimet i merr gjyqësori.
Duke thënë se Selahattin Demirtaş ishte terrorist dhe shkaktoi vdekjen e më shumë se 200 personave, prandaj gjyqësori mori një vendim, më pas pasi drejtuesi i programit e ndërpreu atë, Erdoğan tha: “Ju nuk keni të drejtë të ndërprisni. Ju do të respektoni vendimin e marrë nga gjyqësori”.
“A nuk është gjyqësori amerikan gjyqësor dhe gjyqësori i Türkiye-s. Ju duhet të respektoni edhe drejtësinë e Türkiye-s”, tha presidenti Erdoğan. I pyetur për gazetarët që dyshohet se janë të burgosur në Türkiye, Erdoğan tha: “Nëse ata mbështesin terrorizmin, ku në botë mund të jetojnë apo të lëvizin lirshëm? Këta njerëz mbështesin terrorizmin dhe gjyqësori merr vendime për këta njerëz”.
Erdoğan potencoi se populli amerikan ndjek lajmet për Türkiye-n dhe theksoi rëndësinë që mediat amerikane të prodhojnë lajme të shëndetshme dhe të sakta për Türkiye-n.
Burimi: AA