A mund të jenë Houthitë objektivi i radhës? Huthitë e Jemenit reflektojnë mbi rënien e Asadit të Sirisë
Mansour Saleh, një 25-vjeçar i diplomuar në histori në Sanaa, ka qenë i mbërthyer pas zhvillimeve politike dhe ushtarake në Siri.“Mahnitëse”, “misterioze” dhe “e papritur”, janë disa nga fjalët që ai përdori për të përshkruar atë që ndodhi në vend këtë muaj. Rënia e liderit sirian Bashar al-Assad më herët në dhjetor ka bërë që miliona jemenas të mendojnë për atë që i pret vendit të tyre. Disa thonë se rënia e Houthi-ve aleatë të Iranit në Jemen – të cilët kontrollojnë Sanaan dhe pjesën më të madhe të Jemenit verior dhe perëndimor – mund të jetë “surpriza e radhës” në rajon.
“Miqtë e mi kanë pikëpamje të ndryshme. Disa më thirrën, të lumtur për eklipsin e regjimit sirian, dhe të tjerë ishin të trishtuar për një skenar të tillë. Ne jemi një shoqëri shumë e ndarë”, tha Saleh.
Pikëllim për rënien e Damaskut
Humbja e Asad-it ndihet si diëka personale për mbështetësit Houthi, të cilët e shohin veten si pjesë e një "boshti rezistence" më të gjerë, të udhëhequr nga Irani, ndaj Izraelit dhe Shteteve të Bashkuara.
Nën Assadin, Siria konsiderohej një pjesë kyçe e boshtit dhe një rrugë për transferimin e armëve midis Iranit, Irakut dhe Libanit.
Abdulrahman Ali, një 40-vjeçar në Sanaa, thotë se rënia e ish regjimit sirian është një "humbje e madhe".
“Kur pashë lajmet për rënien e Damaskut nga grupet militante siriane të mbështetura nga Turqia, qava. Personalisht, nuk më intereson Bashari. Ajo që ka rëndësi është forca e vazhdueshme e boshtit të rezistencës”, tha Ali për Al Jazeera.
Huthitë, të cilët morën kontrollin e Sanaas në shtator 2014 dhe më pas, në 2015, dëbuan qeverinë e njohur ndërkombëtarisht, janë pjesë e 'boshtit të rezistencës' të Iranit, i cili përfshin Rezistencën Islamike në Irak, Forcat e Mobilizimit Popullor në Irak dhe Hezbollahu i Libanit. Pjesë e boshtit konsiderohej edhe ish-qeveria siriane.
Pushtimi i Houthi-ve shkaktoi një luftë ndërsa qeveria e rrëzuar dhe aleatët rajonalë – të udhëhequr nga Arabia Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe – u përpoqën të rimarnin kontrollin e Jemenit.
Në prill 2022, një armëpushim i sponsorizuar nga Kombet e Bashkuara ndaloi luftimet, por kontrolli mbetet i ndarë midis grupeve të ndryshme, duke përfshirë Houthitë, dhe qeverinë e Jemenit dhe Këshillin Kalimtar Jugor në jug dhe lindje.
Sot, jemenasit pro-Houthi si Ali thonë se lufta mund të rifillojë përsëri në Jemen.
“Skenari aktual në Siri mund të tërheqë grupet anti-Ansar Allah për të nisur një luftë”, tha ai, duke përdorur emrin zyrtar të Houthive. “Kjo do të na hedhë në një cikël të ri dhune.”
Udhëheqja Houthi nuk ka frikë nga një rinovim i luftimeve, tha në një intervistë televizive më 12 dhjetor, Mohammed Ali el-Houthi, një anëtar i lartë i Këshillit të Lartë Politik Politik Houthi në Sanaa.
Ai shtoi se Houthi-t ishin gati nëse "agresioni" në Jemen do të rifillonte, duke përdorur një term që Houthi-t përdorin për sulmet nga forcat e vendosura kundër tyre.
“Popullit jemenas nuk i interesojnë kërcënimet”, shtoi el Houthi. "Çdo marrëzi e kryer nga armiku izraelit kundër Jemenit do të shkaktojë operacione [ushtarake] të forcave të armatosura jemenase."
"Përfundimi i pranisë iraniane"
Në anën tjetër të ndarjes jemenase janë miliona kundër Houthive, të cilët e shohin rënien e Asadit si një fitore për lirinë dhe një frenim për tiraninë.
"Më në fund, populli sirian ka drejtësi," tha Faisal Mohammed, një mësues 39-vjeçar në Taiz, një qytet i mbajtur kryesisht nga forcat anti-Houthi që vuajtën për vite si rezultat i një rrethimi të vendosur nga grupi rebel. "Rënia e Asadit na jep shpresë se bota arabe mund të ngrihet mbi shtypjen."
Faisal Mohammed i sheh ngjarjet në Siri si një mesazh për Huthit.
“Sundimi dinastik i Asadëve është shembur pas 54 vjetësh… pavarësisht se sa do të vazhdojnë Houthi-t, ata do të kenë të njëjtin fat.”
Me mbështetjen iraniane gjatë dekadës së fundit, duke përfshirë armë dhe ekspertë, Houthi-t kanë luftuar shumë beteja kundër forcave pro-qeveritare në Jemen dhe kanë forcuar kontrollin e tyre në zona të mëdha të Jemenit.
Grupi është shfaqur i sigurt, ushtarakisht dhe politikisht, dhe Arabia Saudite ka vite që kërkon një rrugëdalje nga përfshirja e saj në Jemen, duke u shfaqur ndonjëherë afër një marrëveshjeje me Houthitë. Kampi anti-Houthi, nga ana tjetër, shpesh është shfaqur i dobët dhe i ndarë, me shumë jemenas anti-Houthi të zhgënjyer me dështimet e përfaqësuesve të tyre./aljazeera