Lidhje


Mervi, një qytet-oaz antik

Mervi ishte një qytet-oazë në Azinë qendrore, i ndodhur në rrugën historike të mëndafshit, i cili sot është i vendosur në qytetin e Mervit në Turkmenistan. Disa qytete janë ngritur në këtë pjesë strategjike, e cila ishte e njohur për shkëmbimet tregtare, kulturore dhe politike. Në vitet e hershme të Islamit, Mervi ishte kryeqytet i provincës së Horasanit, dhe në shekullin e 12-të ishte qyteti më i madh në botë. Artikulli i më poshtëm vështron disa aspekte të të mësuarit, shkencës dhe historisë së Mervit si një qytet Islam ndërmjet shekujve të 10 dhe të 13-të. Një fokus të veçant i është dhënë dijetarëve dhe shkencëtarëve të Mervit, më i famshmi prej të cilëve ishte Abd Al-Rahman Al-Khazini. Përveç të qenurit një astronom i lindur, ai ishte autor i Kitab mizan al-hikmah, një enciklopedi e strukturave mekanike për teorinë dhe praktikën e disa llojeve të ndryshme të balancimeve veçanërisht balancimit të universit,  një instrument shkencor shumë precizë për matjen e masave të trupave dhe gravitetit specifik të tyre. 

Read more ...


Gjymtimi sipas islamit, si mjet për të mbrritur deri tek e vërteta

Nga Alban Gorishti/ Në një video të publikuar në rrjetet sociale dhe e ripublikuar nga media ruse Meduza dhe faqja bjelloruse Nexta tregon arrestimin e një prej të dyshuarve për sulmin terrorist në Crocus të Moskës. Në pamjet e rënda shihet kur njëri prej ushtarëve i pret veshin e djathtë të arrestuarit dhe e detyron ta hajë.
Ç'është e vërteta ngjarjet e Moskës na tronditën të gjithëve, sidomos për makabritetin e ekzekutimit dhe masakrimin e civilëve të pafajshëm dhe të paarmatosur. Padyshim që pesha dhe tragjedia e situatës ku humbën jetën brenda pak minutave mbi 120 njerëz , të inatos duke tejkaluar edhe kufijtë e arsyes apo humanizmit. Kjo të bën që mos të ndjesh asnjë dhembshuri në kërkim të hakmarrjes apo "arsyeve" të mundshme pas akteve të tilla. Por makabriteti dhe krimi nuk ka nevojë të ketë arsye dhe as humanitet, mfjafton pak urrejtje e përzier me ateizëm shpirtëror dhe ultësi karakteriale duke e miksuar të gjithën me shplarje mendore të veshur me mungesë principesh, e kështu përfton një 'makineri' pa skrupuj e gatshme të shesë shërbimet e veta (krimet e veta).

Read more ...


A e mësuan egjiptianët e lashtë shkrimin nga sumerët e vjetër?

Hieroglifet egjiptiane dhe kuneiforma sumeriane shfaqen në po thuaj të njëjtën kohë në të dhënat historike (kuneiforma: 3500 pes; hieroglifet: 3200 pes).
Kjo ndoshta nuk është një rastësi.
Kishte rrugë të njohura tregtare dhe ndikime midis Egjiptit dhe Mesopotamisë në atë kohë. Hieroglifet egjiptiane gjithashtu shfaqen papritur në të dhënat historike si një sistem shkrimi i plotë, ndërsa shkrimi kuneiform kishte mijëra vjet evolucion përpara se të mund të përdorej për të shkruar sumerishten.

Read more ...


Shqiptari që ndërtoi urën madhështore nga dashuria për gruan e tij

Nga Ardian MUHAJ/Ura e Pashait e ndërtuar në vitin 1690 është një nga qindra urat e gurta të ndërtuara në trojet shqiptare dhe në Ballkan përpara shek. XIX. Është një nga urat më të gjata dhe më madhështore të ndërtuara në Ballkan dhe përveç kësaj ndërtimi i kësaj ure ka një domethënie të veçantë.
 
François Pouqueville në vitin 1826 e përshkruan urën madhështore ashtu sikurse edhe historinë e pazakontë të ndërtimit të saj. Ai thotë “kaluam lumin përmes urës së gurtë me 5 harqe, secili me një madhësi të ndryshme. Një mbishkrim i gjatë në osmanisht thotë se është ndërtuar nga një vali i Rumelisë për të falënderuar Zotin, sepse gruaja e tij kishte shpëtuar mrekullisht nga ujrat e lumit.”

Read more ...

XS
SM
MD
LG